Philipine cockfighting history
History of cockfighting

Ang Sabong ay isang laban sa gitna nang dalawang tandang o mga pansabong na manok, ito ay ginaganap sa isang "ring" na tinatawag na sabungan. Ang unang naitala na pag gamit nang sabong bilang isang palaro at libangan ay noong 1646 nang inani ni George Wilson ito na "cock of the game" sa pinakamaagang kilala ng libro sa sport ng sabong sa The Commendation ng Cocks at Cock Fighting sa 1607. Ngunit isa panahon ng paglalakbay-dagat ng pagkatuklas ni Magellan sa Pilipinas noong 1521 na saksihan at naitala ni Antonio Pigafetta isang chronicler ni Magellan, sa kaharian ng Taytay. Sabong ay isang madugong laro dahil sa ilang mga bahaging bukod pa sa pagdudulot ng pisikal na trauma ang mga manok sa bawat isa, na kung minsan ay mas higit pa para sa layunin na makapagdulot ng libangan sa pamamagitan, ay kinakabitan pa sila ng matatalim na metal spurs sa kanilang orihinal na spurs . Bagaman hindi lahat ng mga laban ay humahantong sa kamatayan, ang mga manok ay makakaranas nang mangilan - ilang mga pisikal na trauma. Sa ilang lugar sa mundo, ang sabong ay idinadaos bilang isang malaking palarong pagtitipon; sa iba naman ay ginagabayan ng mga batas, o ipinagbabawal. Sa ilang mga nagsusulong sa mga Makalumang mga palaro ang pag papa-iral ng sabong ay sa mga kadahilang kutural at panrelihiyon nito.



Sabong
Sabong sa London, c. 1808
Sabong
Sabong sa Lucknow, 1784-1786
Sabong
Sabong sa labas ng Kabul, Afghanistan


Sabong sa Pilipinas


Cockfighting, locally tinatawag Sabong, ay isang kilalang pampalipas oras sa Pilipinas kung saan nagaganap ang parehong mga ilegal at legal sabong. Ang Legal na sabong ay ginaganap sa mga sabungan linggu- linggo, habang ang Illegal naman na mga tinatawag na tupada o tigbakay, ay ginaganap sa liblib na sabungan kung saan tago sa mata ng mga awtoridad. Sa parehong mga uri, kutsilyo o gaffs ay ginagamit.Mayroong dalawang uri ng mga kutsilyo na ginagamit sa Philippine cockfighting. Ang single edge blade (gamitin sa derbies) at double edge blades, ang haba ng mga kutsilyo ay nag-iiba rin. Lahat ng mga kutsilyo ay nakalakip sa kaliwang binti ng manok, ngunit depende sa kasunduan sa pagitan ng may-ari, maaaring nakakabit ang blades sa kanan o kahit na sa parehong mga binti.Ang Sabong at iligal na tupada, ay hinuhusgahan ng isang tagahatol na tinatawag na sentensyador o koyme, kung saan ang pasya ng hurado ay pinal at hindi napapailalim sa anumang mga pag-aapila. Ang mga taya ay karaniwang kinuha sa pamamagitan ng mga kristo, kaya ito ang pinangalanan sa kanya ay dahil sa kanyang nakabukang mga kamay kapag tumatawag sa labas ng taya mula sa madla at paggawa nito pulos mula sa memorya.



Ang Sabong ay yumabong sa panahon ng pre-kolonyal na Pilipinas, tulad ng naitala sa pamamagitan ni Antonio Pigafetta, ang Italian dyarista sakay noong 1521 sa ekspedisyon ni Ferdinand Magellan. Sabong sa Pilipinas ay nagmula sa mga elemento ng kulturang Indiyano at iba pang Timog-silangang Asya, kung saan ang jungle fowl (bankivoid) at Oriental na uri ng manok ay laganap.



Sabong
Sabong "Tari" (gaffs) knife
Sabong
Sabong sa Davao City
Sabong
World Gamefowl Expo 2014, WTC Metro Manila